Bugun...

Satranç Köşesi

Çocuklar ve Aileler için Yarışma Psikolojisi!

Tarih: 31-12-2021 14:41:00 Güncelleme: 31-12-2021 14:41:00

Sadece satranç değil, tüm spor dallarında eğitim sonrasında öğrenilenlerin uygulama yeri yarışmalar, turnuvalardır. Kişiler, kulüplerde aldığı teorik eğitimleri turnuvalarda pratiğe dökme imkanını bulur. Yapılan yanlışlar, neleri daha iyi öğrenmemizi, nelere daha dikkat etmemiz gerektiğini katılımcılara uygulamalarıyla göstermiş olur. Bu nedenle iyi bir sporcu olmak için bolca yarışmalara katılmak gerekir.

Yetişkinlerin bile yarışma ortamından etkilendiğini düşünürsek, çocukların yarışmalarda nasıl tepki göstereceğini bilemezsiniz. Bir çok anne-baba bu konunun farkında olmadan çocuklarına gereksiz bir baskı uygulamakta ve istemeden çocukların o andaki yarışma performansını düşürebilmektedir. Unutmayın ki; üstün performans beklediğiniz kişi her ne kadar eğitim alarak, yarışmak üzere hazırlansa da yaşı ufak bir çocuktur. Bu unutulmamalıdır. İşin içine insan faktörü girdiği zaman her durumda psikolojik faktörleri de düşünmeli ve her şeye hazırlıklı olmanız gerekir. Yarışmadaki kişi ufak bir yaş grubu çocuksa bu durumu iki kat daha fazla düşünmeniz gerekir.

Bir çok eğitmen ve antrenör bu konuda duyarlı şekilde hareket etmez. Oysa psikolojik faktörler ve ailelerin çocuklara karşı davranışları, özellikle satranç turnuvalarında yarışan çocukların oyun içindeki hamlelerini oldukça olumsuz yönde etkileyebildiğini söyleyebilirim. Her çocuğun faklı kişilikte ve karakterde olduğunu düşünürsek, her çocuğun olaylara tepkisi de farklı olacaktır. Bunlar sadece satranç için değil, diğer yarışma ve spor dalları içinde geçerli olmaktadır. Psikolojik faktörler, bir satranç sporcusunu diğer spor dallarından daha fazla etkilediğini de bilmeniz gerekir.

Özellikle yeni başlayan veya az turnuva tecrübesine sahip minik satranç sporcuları, turnuvaların büyüklüğünden, kalabalık oluşundan bile etkilenmektedir. Hatta aşırı kalabalığı görüp oynamak istemeyen sporcu çocuklar bile olmaktadır. Turnuvalarda çocukların sıkça başı ağrır, midesi bulanır vs. gibi durumlar, bir çok ailenin başına gelmiştir. Esasen, bu çocuğun o andaki psikolojisinden kaynaklanmaktadır. Aileler bu durumları düşünemediğinden o anda gereksiz tepkilerde bulunurlar. Çocuğunuzun o andaki heyecanını yatıştırmak zorundasınız. Aksi takdirde o turnuvadan başarı beklemeyin.

Turnuvaların kalabalık olması haricinde, günlerce süren uzun soluklu turnuva maçlarında oyuncuların psikolojileri çok daha önemlidir. Türkiye Satranç Federasyonu tarafından Antalya'da çocuklar için düzenlenen yaş grupları satranç şampiyonası vb. gibi üst düzey önemli resmi turnuvalarının günler boyu sürdüğü düşünülürse, turnuvanın son maçına kadar sporcunun hem fiziksel, hem mental olarak mücadeleden kopmaması gerekmektedir. Bir çok aile ve antrenör bunları da göz ardı etmektedir. Bu nedenle bir çok turnuvada sürpriz sonuçlar görebilirsiniz. Bir çok sporcu iyi başladığı turnuvaları, başarılı şekilde sonlandıramamaktadır.

Turnuvalarda oynayacak satranç oyuncuları maç öncesi ve maç sırasında çok yoğun duygu karmaşası yaşar. Aşırı heyecanlı olma, endişe duyma, huzursuz olma, panik halinde olma, kendi yeteneklerini küçümseme, kendine güvenememe, rakibini gözünde fazla büyütme gibi duygular oyuncunun oyununa odaklanmasını engellediği gibi, dikkati toplayamadığı için zihninin kimyasını da bozarak oyuncunun hatalı hamleler yapmasına neden olurlar. O nedenle ailelerin, antrenörlerin sporcuları mental olarak da bu tip turnuvalara hazırlaması gerekmektedir. Antrenörler ise sadece sporcuyu değil, turnuvada yanında bulunacak aile büyüklerini de bu turnuvalar için davranış ve mental yönden hazırlamalıdır.

Mutlu kalın, sağlıkla kalın, satrançla kalın.

TURGAY ÜLKER

Satranç Öğretmeni, Antrenörü, Spor koçu

Akıl ve Zeka Oyunları formatör eğitmeni

Bu yazı 6102 defa okunmuştur.